ครุฑ หรือ พญาครุฑ เป็นสัตว์ครึ่งหนึ่งเทวะ ในนิทานสืบๆ กันมาของอินเดีย มีขึ้นในวรรณคดีเด่นหลายคำอธิบาย เช่น มหากาพย์มหาภารตะ ฯลฯ ตามวิถีไทยนมนาน เลื่อมใสว่าครุฑ เป็นพญาแห่งวิหคที่เป็นยานพาหนะของพระนารายณ์ เชื่อว่าเป็นประจำอยู่ที่วิมานฉิมพลี มีรูปเป็นกึ่งหนึ่งคนครึ่งนกอินทรี ที่ได้รับพรให้เป็นอมตะ ไม่มีศาสตราใดทำลายพญาครุฑลงได้ กระทั่งแสงไฟฟ้าของมัฆวัน ก็ได้แต่แค่ทำให้ขนของพญาครุฑ ตกตกลงมาเพียงเส้นหนึ่งเท่านั้น ด้วยเหตุนี้ พญาครุฑจึงมีชื่ออีกอย่างหนึ่งว่า "สุบรรณ" ซึ่งหมายถึง "ขนวิเศษ" ซึ่งครุฑเป็นสัตว์ที่มีขนาดใหญ่โต มีอานุภาพและความแข็งแรงมากมาย กระฉับกระเฉง สามารถบินได้คล่องแคล่ว ทั้งยังมีปัญญาปราดเปรื่อง เฉลียวฉลาด อ่อนน้อมถ่อมตน และมีสัมมาคารวะ น่าสรรเสริญ ด้วยฤทธานุภาพของพญาครุฑ จึงได้มีการสร้างรูป ครุฑพ่าห์ (หรือ พระครุฑพ่าห์) หมายถึง ครุฑซึ่งเป็นพาหนะ เป็นรูปครุฑกางปีก และใช้เป็นเครื่องหมายสำคัญเกี่ยวกับพระมหากษัตริย์ของเมืองไทยก็มีมาแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา ด้วยว่าไทยเราได้รับแนวคิดเทวราชของอินเดีย ที่ถือว่าพระมหากษัตริย์คืออวตารของพระนารายณ์ ฉะนั้น พญาครุฑซึ่งเป็นผู้มีฤทธิ์มาก และเป็นพาหนะของพระนารายณ์ จึงเป็นสัญลักษณ์แทนพระเจ้าอยู่หัว ดังที่ปรากฏอยู่ในดวงตราหรือพระราชลัญจกรประจำพระองค์ ประจำแผ่นดิน ประจำราชวงศ์ และประจำรัชกาล เป็นต้น
 |
| พญาครุฑ |
ครุฑในทางพุทธศาสนาจัดเป็นเทพบุตรชั้นล่างประเภทหนึ่ง ภายใต้การดำเนินการของท้าววิรุฬหก ผู้ปกครองสวรรค์ชั้นจาตุมหาราชิกาด้านทิศใต้ เหตุที่มาเกิดเป็นครุฑเพราะทำบุญสุนทานเจือด้วยโมหะ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น